Saturday

Klub Polska 2015+ "Scenariusze rozwoju gospodarczego i politycznego Polski na tle globalnych przemian"


We wtorek 23 listopada odbyło się kolejne spotkanie Klubu Polska 2015+ zatytułowane "Scenariusze rozwoju gospodarczego i politycznego Polski na tle globalnych przemian". Wstępem do dyskusji były prelekcje prof. Bronisława Misztala, dyrektora „Community of Democracies” i dziekana wydziału socjologii Katolickiego Uniwersytetu w Waszyngtonie, dr Mirosława Gronickiego, Ministra Finansów w latach 2004-2005 oraz Edwina Bendyka, dyrektora Ośrodka Badań nad Przyszłością Collegium Civitas i publicysty Tygodnika „Polityka”. 

Zdaniem Alvina Tofflera, wizjonera w dziedzinie zarządzania i autora książki Szok Przyszłości, tempo zmian zachodzących we współczesnym świecie ustawicznie wzrasta. Światem rządzi informacja, a głównym motorem zachodzących zmian jest rozwój techniki, technologii, nasilenie przemian społecznych i politycznych. Napędzane postępem w tych dziedzinach zmiany mają widoczny wpływ na kształt rzeczywistości, w której żyjemy. Nieprzewidziane konsekwencje decyzji gospodarczych i politycznych, przemiany demograficzne, społeczne i kulturowe powodują, że przyszłość zależy od wielu, często oddziałujących na siebie czynników. Jak je zidentyfikować? Na które z nich mamy wpływ, a jakie czynniki mają charakter obiektywny i nie poddają się kontroli? To tylko kilka najbardziej podstawowych pytań wymagających odpowiedzi podczas refleksji nad przyszłością i tworzenia strategii rozwoju społeczeństwa. Przyszłość jest jednak nie tylko wyzwaniem strategicznym, lecz także zobowiązaniem – zgodnie z obowiązującym dziś paradygmatem zrównoważonego rozwoju trzeba pamiętać o kosztach, jakie przyszłe pokolenia będą musiały ponieść za bieżące działania lub ich zaniechanie. Jak szacować te konsekwencje, jak dyskontować wartość przyszłości? 

Przyszłości nie można przewidzieć, czego najlepiej dowodzi niedawny kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych i ciągle niezrozumiała dynamika jego rozwoju. Ujawnił on m.in. niedoskonałość technik prognostycznych odwołujących się do najbardziej wyrafinowanych metod modelowania matematycznego. Jednocześnie także pokazał, że jakkolwiek przyszłość zazwyczaj zaskakuje, to jednak można być przygotowanym lepiej i mniej zaskoczonym niż inni, jeśli dysponuje się odpowiednimi narzędziami intelektualnymi. 

Jednym z podstawowych narzędzi, które mogą umożliwić lepsze przygotowanie do zmian, jest strategiczna refleksja, często wspomagana technikami „foresight”, odwołującymi się zarówno do metod formalnych, korzystających z dorobku statystyki, modelowania matematycznego, analizy sieciowej, krzyżowej analizy wpływów, jak i do „miękkich” metod jakościowych: analizy semantycznej, tworzenia scenariuszy. W Polsce realizowanych jest w tej chwili kilkadziesiąt projektów foresightowych o zasięgu regionalnym i branżowym, niemniej poziom refleksji strategicznej w skali całego kraju nadal pozostawia wiele do życzenia. 

Brakuje porozumienia ponad politycznymi podziałami, dzięki któremu można by ustalać priorytetu rozwoju i realizować długofalowe programy w oderwaniu od kalendarza wyborczego. W takich warunkach trudno będzie nam dokonać kolejnego kroku na drodze rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Forum publicznej debaty zdominowały problemy trywialne, a informacyjny szum dodatkowo utrudnia przeciętnemu obywatelowi dostrzeżenie sensu w łańcuchu globalnych przemian. 

Jaka wizja rozwoju roztacza się przed naszym krajem w nadchodzących latach? Czy uda nam się odnaleźć w świecie, w którym dynamika zmian procesów gospodarczych i politycznych jest większa z każdym mijającym rokiem? Czy uda nam się dostrzec i wykorzystać pojawiające się szanse i uniknąć zagrożeń, aby w perspektywie nadchodzących lat podnieść poziom jakości życia? Na te pytania staraliśmy się odpowiedzieć w czasie dyskusji w Klubie Polska 2015+ 23 listopada, w towarzystwie prof. Bronisława Misztala, dr Mirosława Gronickiego i Edwina Bendyka. 

Materiały filmowe ze spotkania już wkrótce w serwisie www.zbp.pl